W podręczniku zostały przedstawione zachowania jednostek i grup społecznych w organizacjach oraz metody przewidywania i kontrolowania tych zachowań. Autorka omówiła: istotę zachowań organizacyjnych, indywidualne mechanizmy zaangażowania człowieka w organizacji, zarządzanie zasobami ludzkimi w organizacji, współpracę w grupie, zespoły w organizacji, koncepcje efektywnego kierowania, przywództwo w organizacji, komunikowanie się w organizacji, efektywność organizacji a przeprowadzanie zmian, kulturę organizacyjną. Podręcznik wzbogacają liczne przykłady.
Podręcznik jest przeznaczony dla studentów ekonomii, zarządzania, politologii, socjologii, psychologii, dziennikarstwa oraz praktyków zarządzania, którym może pomóc w codziennej pracy.
WSTĘP
1. UWARUNKOWANIA ZACHOWAŃ ORGANIZACYJNYCH
1.1. Zachowania jednostek w organizacji a współzależność potrzeb organizacji i potrzeb jednostki
1.2. Wyzwania wobec organizacji i zachowań organizacyjnych
1.3. Decydująca rola zasobów ludzkich we współczesnych organizacjach
1.4. Pozytywna wizja człowieka w organizacji — zarządzanie sobą
2. INDYWIDUALNE MECHANIZMY ZAANGAŻOWANIA CZŁOWIEKA W ORGANIZACJI
2.1. Modele uczestnictwa człowieka w organizacji — mechanizmy psychologiczne angażowania się człowieka w organizacji
2.1.1. Założenia dotyczące racjonalno-ekonomicznej natury człowieka
2.1.2. Założenia modelu człowieka społecznego
2.1.3. Samorealizacja człowieka w pracy
2.2. Kontrakt psychologiczny
2.3. Cele i oczekiwania pracowników
2.4. Czynniki motywujące człowieka do pracy
2.4.1. Uczestnictwo w organizacji a zaspokojenie potrzeb jednostki
2.4.2. Psychologiczna wartość pracy a wymiary pracy
2.4.3. Możliwość uzyskania poczucia podmiotowości w pracy
3. ZARZĄDZANIE ZASOBAMI LUDZKIMI W ORGANIZACJI
3.1. Wymagania organizacji wobec zasobów indywidualnych
3.2. Zasoby osobiste — klasyfikacja i różnice indywidualne. Idea Aktor — Kreator — Inspirator
3.3. Rozwój zawodowy w kontekście wymagań wobec zachowań pracowniczych
3.4. Procedury wspomagające rozwój człowieka i jego doskonalenie w organizacji
4. GRUPA. PROBLEMY WSPÓŁPRACY I GODZENIA INTEREÓW
4.1. Podstawowe obszary badań i definicje grupy
4.2. Badania Hawthorne
4.3. Spójność grupy
4.4. Wielkość grupy
4.5. Normy grupowe
4.6. Fazy rozwoju grupy
4.7. Problemy międzygrupowe w organizacji
4.8. Redukowanie negatywnych konsekwencji rywalizacji międzygrupowej
4.9. Grupy mniejszości i większości w organizacji
5. ZESPOŁY W ORGANIZACJI
5.1. Główne elementy zespołu pracowniczego
5.2. Zadania jako specyficzny rodzaj celu zespołowego
5.3. Tradycyjne oraz wyłaniające się rozumienie efektywności zespołu
5.4. Bariery efektywności zespołu
5.5. Efektywny zespół
5.6. Podmiotowość zespołu
5.7. Dlaczego zespoły słabo współpracują
5.7.1. Dlaczego zespoły nie współpracują
6. KONCEPCJE EFEKTYWNEGO KIEROWANIA
6.1. Style kierowania
6.2. Sytuacyjne koncepcje kierowania
6.2.1. Teoria dopasowanego przywódcy Fiedlera
6.2.2. Teoria sytuacyjnego kierowania Tannenbauma i Schmidta
6.2.3. Koncepcja sytuacyjna Vrooma
6.2.4. Sytuacyjna teoria przywództwa Herseya i Blancharda
6.3. Zachowanie kierownika. Trudność elastycznego zachowania. Model I i Model II Argyrisa
7. PRZYÓDZTWO JAKO SPECYFICZNY SPOSÓB KIEROWANIA LUDŹMI
7.1. Przywódca czy menedżer
7.2. Definiowanie zarządzania i przywództwa
7.2.1. Relacja wpływu a relacja władzy
7.2.2. Przywódcy i zwolennicy a menedżerowie i podwładni
7.2.3. Zamierzona zmiana a produkcja
7.2.4. Produkcja i sprzedaż dóbr i/lub usług
7.2.5. Kim jest przywódca w odróżnieniu od menedżera
7.3. Przywództwo wobec problemu wspólnego dobra
7.3.1. Zrównoważony rozwój a problemy przywództwa w świecie władzy podzielonej
7.3.2. Procedury i płaszczyzny rozwiązywania problemów wspólnego dobra
7.3.3. Kierowanie partycypacyjne
7.3.4. Kierowanie przez delegowanie
7.3.5. Bariery podmiotowości i delegowania. Pojęcie deinfluentyzacji
7.4. Zagrożenia kierowania i wpływu społecznego w organizacji
7.4.1. Nadużywanie władzy i wpływu
7.4.2. Negatywne reakcje podwładnych wobec władzy
7.4.3. Metamorficzny efekt władzy
7.4.4. Samodestrukcyjny wpływ kierowniczy
7.4.5. Wyczerpywanie zasobów samokontroli w roli kierowniczej
8. KOMUNIKOWANIE SIĘ W ORGANIZACJI
8.1. Komunikacja interpersonalna
8.1.1. Komunikowanie się z innymi ludźmi
8.1.2. Rodzaje komunikacji interpersonalnej w organizacji
8.1.3. Komunikacja w relacjach władzy
8.2. Komunikacja na poziomie grupy
8.2.1. Obserwacja zachowań w czasie narad
8.2.2. Asertywność zachowania w czasie narady
8.3. Komunikacja publiczna
8.3.1. Znaczenie skutecznej autoprezentacji w pracy kierowniczej
8.3.2. Analiza treści wystąpienia
8.3.3. Analiza formy wystąpienia
8.3.4. Przygotowanie wystąpienia publicznego
8.3.5. Metody twórczego diagnozowania i rozwiązywania problemów na forum publicznym
8.3.6. Wykorzystanie negocjacji jako jednego z narzędzi komunikowania się na arenach publicznych
8.4. Komunikacja wirtualna
8.4.1. Intranet
8.4.2. Poczta elektroniczna
8.4.3. Internet
8.5. Wikinomia. Nowa forma komunikacji i współpracy
9. EFEKTYWNOŚĆ ORGANIZACJI A KONIECZNOŚĆ CIĄGŁEJ ZMIANY
9.1. Organizacja jako złożony system
9.1.1. Organizacja a otoczenie
9.1.2. Efektywność organizacyjna
9.2. Naturalny charakter zmienności organizacji
9.3. Zmiana a sytuacja innowacyjna
9.4. Etapy procesu przyswajania innowacji
9.5. Opór wobec innowacji
9.6. Indywidualny opór wobec zmian
9.7. Psychospołeczne uwarunkowania procesu innowacyjnego
9.7.1. Psychologiczne i społeczne bariery innowacji technologicznych
9.7.2. Psychologiczne bariery innowacji w organizacjach polskich
9.7.3. Psychologiczne narzędzia wspomagania innowacji
10. KULTURA ORGANIZACYJNA
10.1. Pojęcie kultury organizacyjnej
10.2. Klimat organizacyjny jako jeden ze wskaźników kultury organizacyjnej
10.3. Wymiary kultury organizacyjnej
10.4. Kultura narodowa czy kultura różnorodności
10.4.1. Zarządzanie przez cele
10.4.2. Benchmarking
10.4.3. Struktury sieciowe
10.4.4. Koła jakości
10.4.5. Organizacje i zespoły wirtualne
11. NOWE MODELE KULTURY ORGANIZACYJNEJ OTWARTE NA POTENCJAŁ LUDZKI
11.1. Zmiany a nowe modele kultury organizacyjnej
11.2. Organizacje w społeczeństwie opartym na wiedzy
11.2.1. Organizacja federacyjna
11.2.2. Organizacja ma ,,biznesowe’’ stanowiska
11.2.3. Organizacja w kształcie liścia koniczyny
11.3. Zachowania człowieka w organizacjach opartych na wiedzy i w organizacjach uczących się
11.3.1. Model zachowań swobodnych T.F. Gilberta
11.3.2. Zachowania oparte na teczce (portfolio) według Ch. Handy’ego
11.3.3. Zachowania oparte na regulacji własnego wpływu według B. Kożusznik
11.3.4. Zachowania oparte na zarządzaniu sobą
11.4. Wyzwania ery konceptualnej a zachowania człowieka w organizacji. Kierunek — kreatywność i innowacyjność
11.4.1. Wyzwania ery konceptualnej — ery inwencji i innowacyjności
11.4.2. Powiązanie wartości z gospodarką
11.4.3. Uwzględnianie czynników psychologicznych na wszystkich etapach procesu innowacyjnego
11.4.4. Wyzwania wobec edukacji
11.4.5. Pomoc i wskazówki dla kadry kierowniczej
11.4.6. Spójny model organizacji i znaczenie czynników psychologicznych
